گپ صمیمی با فرید دهقان / یادای، دانشگاهی بر بستر بلاکچین
بلاکچین یکی از تکنولوژی‌های جدیدیست که طرفداران بسیار زیادی پیدا کرده. استفاده از تکنولوژی بلاکچین روز‌به‌‌روز افزایش می‌یابد و در حوزه‌های مختلف استفاده می‌شود. مزایا بسیار زیاد این تکنولوژی باعث شده تا تمایل صاحبین کسب‌وکار برای مهاجرت بر بستر بلاکچین بیشتر شود و شاهد کسب‌وکارهای بیشتری که با بلاکچین آمیخته شده‌اند، باشیم.
یکی از جدید‌ترین کسب‌وکارهایی که بر بستر بلاکچین توسعه یافته است، پلتفرم آموزشی غیر متمرکز یادای است. به بهانه آغاز به کار یادای با دکتر فرید دهقان، بنیان‌گذار این پلتفرم بلاکچینی، گفتگویی داشتیم تا بیشتر درباره این پلتفرم، نحوه کار و … بدست آوریم.
– گفتگو را با معرفی خودتان شروع کنیم، از کی کار را شروع کردید و چی شد که به یادای رسیدید؟
از سال ۸۶ برنامه نویسی با ++C را شروع کردم. سال ۸۹ به سمت توسعه وب رفتم و با PHP برنامه نویسی را شروع کردم، اواخر سال ۸۹ بود که یادگیری زبان پایتون را شرع کردم و کم‌کم به سمت بیگ‌دیتا کشیده شدم.
در سال‌های ۹۳ و ۹۴ به مدت دو سال مدیر پروژه دو سامانه نوبت‌دهی آنلاین بودم. سال ۹۶ بود که برگشتم تبریز و خواستم یک تیم حرفه‌ای بسازم که با چالش‌های زیادی مواجه شدم.
– تشکیل تیم به منظور توسعه یادای بود یا اهداف دیگری داشتید؟
در مرحله اول قصد داشتیم تیم را برای انجام پروژه‌های وب اپلیکیشن و موبایل اپلیکیشن با تکنولوژی‌های روز تقویت کنیم. در ادامه با اضافه شدن تعدادی افراد که درحوزه‌ی بلاکچین فعالیت داشتند، به انجام پروژه‌های بلاکچین پرداختیم که منجر به انجام تعدادی پروژه برای کشورهای گرجستان،ترکیه وسوئیس شد.
پس از انجام این فعالیت ها کم‌کم به فکر توسعه کسب‌وکار خودمان افتادیم؛ تابستان سال ۹۸ با همفکری و ایده‌گرفتن از افراد تیم تصمیم به توسعه سامانه یادای گرفتیم.
– سامانه یادای چیست و چه وظیفه‌ای دارد؟
یادای یک بستر برای مدیریت ارائه و دریافت آموزش و میکروآموزش هاست. امکانات مختلف زیادی از جمله امکان ایجاد سلسله رویداد،ساخت چند برگزار کننده، انتقال اعتبار درون سامانه بین افراد، ساخت رزومه و … در یادای توسعه پیدا کرده است تا این بستر تمام نیازهای حوزه آموزش و برگزاری رویداد چه به صورت آنلاین و چه به صورت حضوری را پوشش دهد.
امکاناتی که گفته شد بخش کوچکی از برنامه توسعه یادای هست که تاکنون محقق شده. هدف نهایی یادای تبدیل شدن به یک دانشگاه نسل آینده و یک شبکه اجتماعی مبتنی بر آموزش است.
– هرچند که کمبودهای بسیار زیادی در حوزه آموزش در وب فارسی وجود دارد، ولی رقبای زیادی هم در این حوزه فعالیت می‌کنند و با شروع پاندمی کرونا هم رقبا تازه وارد دیگری هم اضافه شدند؛ با این حال چرا حوزه آموزشی را به عنوان حوزه فعالیت خودتان انتخاب کردید و تمایز شما نسب به سایر رقبا چیست؟
ایده‌ی یادای و شروع به کار آن خیلی قبل از وجود ویروس کرونا کلید خورد. زمانی که شروع به این فعالیت کردیم پاندمی این ویروس هنوز شروع نشده بود و بحث آموزش‌های مجازی به داغی این روزها نرسیده بود. از اول هدف و قصد ما ترویج و گسترش میکروآموزش‌ها و آمورش‌های غیرمتمرکز بود. با تفسیر مسیر تحول آموزش بهتر میتوانیم به نقش یادای در حوزه آموزش پی‌ببریم:
شیوه تدریس اولیه که به هزار سال پیش‌برمیگردد به نحوی بود که صاحبان دانش و علم، سوادشان را به تعدادی طلبه و جویای علم انتقال می‌دادند که آن‌ها بسته به نیاز خود از آن علم‌ها استفاده می‌کردند.
بعد از گذشت دویست سال، سیستم آموزش دانشگاه‌ها تغییر کرد و از صرف آموزش به آموزش و توسعه و بسط علم روی آورد. به این منظور مراکز پژوهشی به دانشگاه‌ها اضافه شدند.
بعد از جنگ جهانی دوم دانشگاه های نسل سوم به وجود آمدند که هدف‌شان ادغام علم با صنعت بود تا از علم استفاده کاربردی‌تری شود و کسب‌وکارها و صنایع هم از علم بهره‌مند و برخوردار شوند.
با اینکه ما پیشرفت شایانی در علم داشتیم ولی در برخی موارد علم پاسخگوی نیازهای صنعت نبود و به این منظور تیم‌های تحقیق و توسعه‌ای بوجود آمدند تا خلا علمی موجود از سمت دانشگاه‌ها را پر کنند. دانشگاه‌های نسل چهار به این منطور بوجود آمدند تا بجای تغذیه صنعت توسط علم، یک اکوسیستم متشکل از: علم، صنعت و اقتصاد، ابتدا بصورت محلی و بومی به وجود آید سپس با رشد این اکوسیستم‌ها در فاز بعدی بهم وصل شوند و یک اکوسیستم جهانی تشکیل شود.
تا به اینجا به روند گسترش آموزش‌ها پرداختیم ازطرفی هم می‌دانیم که هرفردی علاقه، استعداد، سطح مهارت و نیازهای متفاوتی دارد، برای مثال سیستم آموزشی که اکثر ما آن را تجربه کردیم به گونه ای بود که دانش‌آموزی که به ریاضی علاقه داشت اجبارا باید در کلاس نقاشی هم شرکت می‌کرد؛ در حالی که امروزه با تغییر سیستم آموزشی در بیشتر نقاط جهان از ابتدا به علایق و استعداد افراد توجه می‌شود، البته در کنار آموزش‌هایی که مختص به علایق فرد می‌شود، یک سری کلیات مربوط به حقوق افراد جامعه، قوانین و مقررات و اخلاقیات باید آموزش داده شود.
هدف از آموزش غیرمتمرکز این است که تنوع آموزشی بیشتر ایجاد کند و هر کسی با توجه به مهارت‌ها و علاقه و سطح هوشی خود از پکیج‌های آموزشی موجود برای خود یک پکیج آموزشی شخصی‌سازی شده و منحصر فرد درست کند.
– با توجه به تنوع وبسایت‌های آموزش مجازی آموزش های رایگان موجود در بستر یوتیوب یا آپارات، تفاوت یادای که به تازگی شروع به کارکرده است باسایر رقبا چیست و چه جایگاهی را در بازار می‌بیند؟
یادای به عنوان پلتفرم و بستر آموزشی فعالیت میکند، دراین پلتفرم ویژگی‌های مختلفی وجود دارد که برخی در نسخه فعلی وجود دارد و مابقی در آینده اضافه خواهد شد. هدف ما کسب درآمد از این ویژگی‌ها و سرویس‌ها است، بطور مثال از یک کلاس آنلاینی که به صورت رایگان برگزار می‌شود، می‌توانید از طریق ارائه بستر برای برگزاری کلاس به صورت آنلاین کسب درآمد کنیم.
نقطه تمایز اول یادای، توسعه بر بستر بلاکچین است که امکانات ویژه‌ای را به دنبال دارد. در یادای برگزارکننده می‌تواند با یک اکانت رویدادها و کانال‌های آموزشی مختلفی ایجاد کند، در هر رویداد تیم برگزار کننده می‌تواند متفاوت باشند.
ویژگی دیگری که یادای بخاطر توسعه بر بستر بلاکچین دارد، غیر قابل دستکاری کردن اعتبار و امتیاز، نظرات، صورت‌های مالی و … است. در یادای امکان ارائه گواهی‌نامه شخصی سازی شده بر بستر بلاکچین وجود دارد که باعث افزایش امنیت و اعتبار گواهی‌نامه و از طرفی باعث کاهش هزینه‌های گواهی‌نامه‌‌ها می‌شود.
– با توجه به تکنولوژی که استفاده کرده‌اید و آگاهی نسبتا کم افراد در این حوزه، به نظرتان برای جذب مخاطب چه چالش‌هایی خواهید داشت؟
هدف ما معرفی تکنولوژی یا درامدزایی مستقیم از بلاکچین نیست. پس آگاهی نسبتا کم افراد چالش ما نخواهد بود. جذب مخاطب با تکیه بر تمایزهای یادای از رقبا و ارزش‌هایی که به مخاطب ارائه میکند، صورت می‌پذیرد. ما در یادای تلاش کرده ایم که راه حلی برای چالش‌های موجود در بازار آموزش ارائه دهیم و بلاکچین به ما در این راه کمک کرده است. مخاطب ما خود تکنولوژی بلاکچین را شاید نشناسد اما تاثیر استفاده آن بر حل چالش‌های آموزش را درک میکند.
– برنامه ای برای جهانی کردن یادای دارید؟
بله ما قصد نداریم یادآی را به صورت بومی و محدود به ایران نگه‌داریم و در آینده و بعد از آزمون و خطا و مشخص شدن مشکلات، به سمت بازار بین‌‌المللی خواهیم رفت.
– سامانه یادای نسبت به اسکای‌روم و ایسمینار چه تفاوت‌هایی دارد و نحوه‌ی برگزاری کلاس‌های آنلاین در یادای چگونه است؟
سیستم یادای مانند هر دو پلتفرم عمل میکند یعنی هم میتوانیم به صورت مستقیم به آموزشگاه ها API دهیم تا مستقیما از پلتفرم یادای برای برگزاری کلاس‌های آنلاین‌شان استفاده کنند و هم دارای یک سامانه ثبت‌نام هستیم که می‌تواند تمامی مراحل، از ثبت‌نام تا برگزاری کلاس، بر بستر پلتفرم یادای انجام گیرد.
پلتفرم ما در بخش کلاس‌های آنلاین از لحاظ قیمت نسبت به اسکای روم ۲۰٪ الی ۳۰٪ کمتر است و امکانات بیشتری نیز دارد.
– در مورد تیم و اعضای تیم یادای هم توضیح می‌دهید؟
در حال حاضر تیم یادای از ۹ نفر اصلی تشکیل شده است. با شروع کرونا ادامه کار تیم به صورت ریموت شد و از اسفند تاکنون هر روز از تبریز، مشهد، ماکو، سقز و ملکان باهم در ارتباطیم و با انرژی و روحیه خوبی یادای را رشد میدهیم.
– چه مدت زمانی برای توسعه کامل این پلتفرم در نظرگرفته بودید؟
حدودا سه سال
– و حرف آخر
در آخر می‌خواهم به نکته جالبی که راجع به نام پلتفرم “یادای” وجود دارد اشاره کنم، یادای را از هرطرف بخوانید باز هم یادای خوانده می‌شود. شعاری که ما برای این پلتفرم درنظر گرفته‌ایم، “یاد بده و یاد بگیر” است.
– امیدواریم یادای بتواند کیفیت یادگیری و یاد دادن را برای افراد بالا برده و روند یادگیری را به روندی دلچسب برای مخاطبان تبدیل کند.
خیلی ممنون از اطلاعاتی که در اختیار گذاشتین. برای من سوال اصلی مزیت بلاکچین و داشتن توکن اختصاصی بود، که متوجه شدم، هدف افزایش شفافیت هست.
دم استاد دهقان گرم. فقط اون ماکویی کی هست؟ منم اهل ماکو هستم میخوام بشناسمش
سلام وقت بخیر