از هزار تومان تا نوزده میلیارد تومان
زمزمه خبرهای پیشرفت از هر سمت و سو به گوش می رسد، حرف از حمایت ها به اوج رسیده همه به دنبال حمایت از ایده ای هستند شرکتهای دانش بنیان اجر و قرب قانونی پیدا کرده اند دولت به همه بها میدهد ارگانهایش را مکلف به حمایت میکند، آمار و ارقام عجیبی به گوش میرسد.
خبرها خوش است اما عمیقتر بنگریم، این پریدنها ندای افتادن میدهد، بی پروایی شکست بزرگی را در افق نمایان میکند.
نیت حمایت است عمل حمایت است اما آینده تاریک است چون برنامه نامشخص است.
عده ای سود میبرند عده ای که مستحق سود نیستند و عده ای دیگر در حرفها گم میشوند.
دولت علنا میگوید و می داند بدون بخش خصوصی نا کارامد است.
دولت می داند پول نفت تمام شده.
دولت می گوید زیر ساخت ساخته و حمایت میکند.
منکر قضیه ای نیستیم.
اما باید پیشرفت کنیم در توهم نمانیم از آخر اولیم هنوز ذهنهایمان آماده پیشرفت نیست.
چند مورد را مختصرا توضیح میدهم
امروز بحث اشتغال گریبان گیر اکثر قریب به یقین فارغ التحصیلان دانشگاههاست.
باید دولت از همین دانشگاه شروع کند.
در مرحله اول آموزشهای مهارتی و خود اشتغالی و روشهای اولیه مدیریت بازار همچنین کلیه نیازهای مربوط به شکل گرفتن یک کسب و کار در تحصیلات آکادمیک با مطالعه گنجانده شود.
مراکز رشد در کلیه دانشگاهها تجهیز شود.
مرکز رشد یا انکوباتور، یکی از ابزارهای رشد اقتصادی است که به منظور حمایت از کارآفرینان تحصیلکرده تأسیس میشود و با ارایه امکانات و تسهیلات عمومی، زمینه پا گرفتن شرکتهای جدید را فراهم میکند. استفاده از مراکز رشد، امروزه به عنوان یکی از ابزارهای پذیرفته شده برای تبدیل خلاقیتها و دستاوردهای علمی و تحقیقاتی به محصولات قابل ارایه به بازار و توسعه کارآفرینی محسوب میشود. امروزه بیش از ۳۰۰۰ انکوباتور در سراسر دنیا وجود دارد که بیشتر آنها در کشورهای آمریکا و ژاپن مستقر هستند.
خوشبختانه اکثر دانشگاههای معتبر و پارکهای علم و فناوری کشور مجهز به این مراکز هستند اما بدبختانه تعداد کمی از دانشجویان حتی از وجود چنین مراکزی در دانشگاههایشان مطلع هستند.
کمترین اطلاع رسانی و کمترین آموزش وضعیت کنونی را تغییر خواهد داد.
در ایران باید مراکز رشد به مشاور های قوی بازاریابی و کارگاههای عمومی آموزشی مجهز شوند.
فضاهای اشتراکی خشک و خالی کار ساز نیست امکانات آزمایشگاهی مختلف و استاد راهنما های تایید شده برای پیشرفت نیازمند است.
دانشجویان باید قبل از فارغ التحصیلی در این محیط ها قرار بگیرند و آشنایی کافی در این رابطه داشته باشند
مراکز رشد باید از لحاظ دسترسی شهری در بکرترین قسمت آن باشد(مانند مرکز رشد پارک علم و فناوری تبریز که در ۱۰کیلومتری خارج شهر قرار دارد)
ایجاد پارکهای علم و فناوری هدفمند
پارک علم و فناوری سازمانی است که به وسیله متخصصان حرفهای اداره میشود و هدف اصلی آن افزایش ثروت جامعه از طریق تشویق و ارتقاء فرهنگ نوآوری و افزایش توان رقابت در میان شرکتها و مؤسساتی است که متکی بر علم و دانش در محیط پارک فعالیت میکنند. برای دستیابی به این هدف، یک پارک علمی با ایجاد انگیزش و مدیریت جریان دانش و فناوری در میان دانشگاهها، مراکز پژوهش و توسعه، شرکتهای خصوصی و بازار، ایجاد و رشد شرکتهای متکی بر نوآوری را از طریق مراکز رشد و فرایندهای زایشی تسهیل مینماید. پارکهای علمی همچنین خدماتی با ارزش افزودهٔ بالا و فضاهای کاری و تأسیسات مناسب و کیفی به مؤسسات مستقر در پارک ارائه مینمایند.
پارکهای علم و فناوری در سراسر دنیا با هدف کلی توسعه فناوری و کسب و کارهای دانش محور تشکیل شدهاند و با توجه به وضعیت محیطی و سیاستگذاریهای کلان در سطح داخلی و خارجی پارک، چشماندازها و مأموریتهای متفاوتی را دنبال میکنند. این پارکها دارای مکانیزمهای زیرساختی مهمی هستند که باعث انتقال یافته های تحقیقات دانشگاهی و تولید دانش مضاعف شده، در نهایت عامل تسریع رشد اقتصادی در سطح ملی و منطقهای میشوند. این مهم به صورت گسترده ای در کشورهای مختلف دنیا به عنوان یک اصل به رسمیت شناخته شده است. در بسیاری از موارد، پارکهای فناوری موجب ایجاد شغل، رشد درآمد و درگیر شدن در صنایع دارای رشد میشوند. از طرفی، پارکهای فناوری و مراکز رشد برای تجزیه و تحلیل در سطح ملی یا محلی در زنجیره ارزش کارآفرینی، لینکهای مهمی به شمار میآیند.
در این مورد که فعالیت چنین پارکهایی در کشور به طور متعدد وجود دارد منکر نیستیم،
اما رسالت این پارکها در عدم بررسی مناسب شرکتها برای استقرار در پارک و عدم ساز و کار درست برای استقرار در پارک در عین حال کم شدن بروکراسی بررسی شرکتها و فرهنگسازی جمعی در این رابطه کمک شایانی به سرآنجام رسیدن رسالت این پارکها میشود.
از دیگر عملکردهایی که دولت میتواند انجام دهد جذب سرمایه گذارهای خطر پذیر و بستر سازی در کشور برای این سرمایه گذاران است.
سرمایهگذاری خطرپذیر که از آن با عنوانهای «سرمایهگذاری جسورانه» یا «سرمایهگذاری کارآفرینی» نیز نام میبرند، عبارت است از تأمین سرمایه لازم برای شرکتها و کسبوکارهای نوپا (استارت آپ) و کارآفرین که مستعد جهش و رشد ارزش و البته ریسک فراوانی است. این شرکتها در مراحل ابتدایی رشد و تکامل اقتصادی خود، مورد توجه سرمایهگذارانی هستند که با ارزیابی موشکافانه خود، شکاف سرمایه و کمبود نقدینگی شرکتهای کارآفرین را جبران میکنند و در گروه سهامداران آنها قرار میگیرند. سرمایهگذار ریسکپذیر با مدیریت فعالانه و برنامهریزی در توسعه مدلهای راهبردی، در کسبوکار هدف و ارزش افزوده و افزایش قیمت سهام این شرکتها نقش مهمی ایفا میکند. رونق و توسعه فعالیتهای سرمایهگذاری ریسکپذیر موتور محرکه و محور اصلی رشد محصولات جدید و نوآوری در عرصه فناوری است.
اینگونه سرمایه گذاران فعالیت سراسری میبایست در کشور داشته باشند و دولت باید سرمایه داران داخلی را ترغیب به چنین سرمایه گذاری هایی کنند همچنین آنها باید هدفمند در مراکز رشد و دانشگاهی مستقر و اطلاع رسانی شوند
دولت میبایست کاغذ بازی را در ادارجات خود سازماندهی کند قوانین شفافی را برای نظارت و ساماندهی و حمایت از استارت آپها به مجلس طرح و دفاع کند ایجاد انجمن صنفی مستقل و ایجاد جایگاه معلوم در اتاق بازرگانی از ملزومات است هر زیر مجموعه از دولت امروزه هم در نظارت و هم در حمایت مستقل عمل میکند هر کسی ادعای نظارت و یا حمایت دارد باید ارگان مشخصی برای حمایت از استارت آپها توجیه شود دولت نباید کل سیستم را مکلف کند برای تجمیع موارد باید ارگانهای مختلف به کار خود بنشیند و ارگان مشخص تجمیع رسیدگی کند.
و این امر جز در ایجاد انجمن صنفی مستقل یا ایجاد اتاق اصناف مستقل برای حمایت و نظارت کمکی نخواهد کرد.
در پایان باید متذکر شد که برای تحقق تمامی موارد مذکور دولت نباید به دنبال کمیت باشد و از هرگونه اخذ آمار ارقام از زیر مجموعه هایش و فراتر از آن از نشر آمار نا درست بپرهیزد و نتیجه گرا باشد تا در وضعیت موجود بیکاری لااقل اگر توانایی ایجاد شغل ندارد زیر ساخت صحیحی برای کار آفرینان ایجاد و توسعه دهد.