اکوسیستم استارت‌آپی تبریز در سال ۹۶ منتظر چه تغییراتی باشد؟
سال ۹۵ برای تبریز سال بزرگی بود.
سالی که بعد از مدت‌ها شاهد گام‌های عملی‌تری از طرف جامعه‌ی استارت‌آپی بودیم و دیگر گله نمی‌کردیم که فقط حرف می‌زنند و کاری نمی‌کنند. در سال ۹۵ وب‌سایت Tabriz.io بعنوان تنها رسانه‌ی استارت‌آپی منطقه کار خود را آغاز کرد، رویدادهای بزرگی همچون استارت‌آپ میت‌آپ تبریز برگزار شدند، همفکر تبریز آغاز به کار کرد، سه مرکز شتابدهی و فضای کاری اشتراکی کار خود را در تبریز آغاز کردند و مهم‌تر از همه اینکه تعداد استارت‌آپ‌هایی که از تبریز به ارائه خدمات و فروش محصول به تبریز و ایران می‌پرداختند، رشد چشم‌گیری داشتند. (کتاب تست مامان از یکی از استارت‌آپ‌های تبریز منتشر شد که در کل کشور فراگیر شد، استارت‌آپ مدیریت کنفرانس سامان برنده جشنواره وب و موبایل در زمینه مدیریت برگزاری کنفرانس و رویداد شد و استارت‌آپ‌هایی مانند شوکوبرند و سفر۷۲۴ به رشد خود ادامه دادند و کسب و کارهای نوپای زیادی به راه افتادند) ولی هنوز، به سختی می‌توان فضای استارت‌آپی تبریز را یک اکوسیستم استارت‌آپی نامید. تبریز مسیر سختی پیش روی خود دارد و برای رقابت با اکوسیستم‌های قوی‌تر کشور و منطقه (استانبول و باکو) می‌بایست گام‌های بلند‌تری بردارد.
در سال ۹۶ می‌بایست منتظر چه تغییراتی در اکوسیستم استارت‌آپی تبریز باشیم؟
سال ۹۶، سال پویایی بیشتر برای استارت‌آپ‌های تبریز خواهد بود، پیش‌بینی می‌کنم که در سال پیش رو اتفاق‌های متفاوت‌تر در تبریز و برای جامعه استارت‌آپی تبریز رخ بدهند.
۱) توجه بیشتر شرکت‌های خصوصی و سنتی تبریز به فضای استارت‌آپی
تبریز یکی از کلان‌شهرهایی است که بیشترین تعداد شرکت‌های نرم‌افزاری سنتی را در خود جای داده است. این شرکت‌ها با توسعه چند نرم‌افزار CRM، CMS یا حسابداری و … سال‌های زیادی را مشغول به فعالیت بوده‌اند ولی تا جای ممکن وارد فضای استارت‌آپی نشده‌اند. پیش‌بینی می‌شود در سال آینده توجه چنین شرکت‌هایی به فضای استارت‌آپی شهر بیشتر جلب شده و حضور موثرتری در این فضا داشته باشند.
۲) برگزاری رویدادهای بزرگ‌تر و تاثیرگذارتر در تبریز
رویدادهای قدرتمند هرچند به معنای وجود استارت‌آپ‌های موفق نیستند ولی می‌توانند نشانه‌ای از پویایی و قدرت جامعه استارت‌آپی باشند. پیش‌بینی می‌شود در سال آتی تبریز میزبان رویدادهای بزرگ‌تر و موثرتری باشد. هرچند مطمئن نیستم ولی امیدوارم که شاهد برگزاری رویدادهای تخصص محورتر نیز در تبریز باشیم تا از کلی گویی فاصله گرفته و درباره تخصص‌های مشخص بحث کنیم.
۳) ورود استارت‌آپ‌های موفق کشور به بازار تبریز
با روند روبه رشد استارت‌آپ‌هایی مانند تاکسی سرویس آنلاین و یا سفارش دهی آنلاین غذا و عملکرد دست و پا شکسته استارت‌آپ‌های محلی پیش‌بینی می‌شود که در سال آتی شاهد حضور استارت‌آپ‌های جا افتاده‌تر در تبریز باشیم. هرچند امیدواریم که با تقویت استارت آپ‌های محلی و به دست آوردن سهم بزرگی از بازار، آن‌ها پرچم داران کسب‌وکارهای آنلاین محلی باشند.
۴) جذب و پرورش نیروی انسانی فنی بیشتر
با رشد استارتآپها تقاضای بیشتری نیز به نیروی فنی حس خواهد شد و در نتیجه آن تعداد زیادی از دانشجویان به فراگیری مهارت‌های فنی خواهند پرداخت.
۵) مهاجرت کمتر نسبت به سال گذشته
هرچند تبریز یکی از بیشترین نرخ مهاجرت ها بالاخص به تهران و استانبول را دارد ولی پیش‌بینی می‌شود که با توجه به کیفیت بهتر زندگی نسبت به تهران و مشکلات مهاجرت به خارج از کشور با بهبود وضعیت کسب‌وکار در تبریز افراد بیشتری نسبت به سال گذشته تصمیم به ماندگاری در شهر خود بگیرند و بیشتر بر روی رشد استارت‌اپ و ارائه خدمات به کل کشور تمرکز کنند تا مهاجرت و آغاز دوباره.
۶) برخورد منطقی‌تر بخش دولتی با استارتآپها
هرچند این یک امید هست و نه یک پیش‌بینی! ولی امیدواریم که در سال آینده بخش دولتی شناخت علمی بیشتری نسبت به استارتآپها پیدا کرده و به دنبال حمایت‌های واقعی باشد.
۷) افزایش تعداد مربیان استارت‌آپی
در حال حاضر تبریز از کمبود مربیان کسب‌وکار رنج می‌برد (هرچند این مشکل شامل همه‌ی شهرهای کشور است). در سال آتی و با رشد استارتآپها می‌توان بر روی مربی‌گری برخی از بنیان‌گذاران برای دیگر استارتآپها حساب باز کرد و همچنین امیدواریم که برنامه‌ریزی بهتری برای آموزش مربی گری استارتآپها پدید آید.
۸) فعالیت قوی‌تر مراکز شتابدهی
هرچند تا به امروز فعالیت دو شتاب‌دهنده در تبریز رسما آغاز شده است (مرکز نوآوری دانشگاه تبریز، دیموند) ولی هنوز هیچ یک از این شتابدهندهها آنچنان که باید و شاید به موفقیت دست پیدا نکرده اند. پیش‌بینی می‌شود در سال آینده و با توجه به بستر فیزیکی مناسبی که ایجاد شده است این شتابدهندهها استارت‌آپ‌های بیشتری را جذب کنند و در نهایت بتوانند حداقل یک داستان موفقیت برای الگو برداری بقیه تهیه کرده باشند.
علاوه بر مراکز شتابدهی، فضای کار اشتراکی (مانند رایکسب) از جمله فضاهایی هستند که در سال آتی پیش‌بینی می‌شود رشد داشته باشند.
۹) جذب سرمایه بیشتر در بخش استارتآپها
هرچند قطعا سال بعد برای این امر بسیار خوشبینانه است ولی در حال حاضر نیز توجه برخی اقشار (بالاخص پزشکان) به استارتآپها بیشتر جلب شده است و بسیاری مایل هستند به جای سرمایه‌گذاری در بخش مسکن و … بر روی استعدادها سرمایه گذاری کنند. هرچند سال آتی را نمی‌توان سال جریان سرمایه‌گذاری شدید بر روی استارتآپها دانست ولی قطعا تعداد استارت‌آپ‌هایی که با سرمایه‌گذاری اولیه در تبریز بوجود خواهند آمد افزایش پیدا خواهد کرد.
۱۰) تقویت فرهنگ جامعه استارت‌آپی
و در نهایت مهم ترین اتفاقی که پیش‌بینی می‌کنیم در سال آتی رخ بدهد تقویت فرهنگ حاکم بر فضای استارت‌آپی است. فرهنگی که به جای انحصار و قدرت بر پایه اشتراک گذاری لبخند و دانش استوار است و همه در پی کمک به یکدیگر برای یک معادله بُرد جمعی هستند. رشد این فرهنگ، حتی یک گام کوچک، حداقل اتفاقی است که به کمک همدیگر در سال جدید اتفاق خواهد افتاد و اگر نظر من را بپرسید بهترین اتفاقی است که ممکن است برای جامعه استارت‌آپی تبریز رخ بدهد.
